Ο Κύκλωπας της Οδύσσειας δεν έχει σχέση με τις αρχέγονες θεότητες στην Θεογονία του Ησιόδου. Ο Όμηρος περιγράφοντας την τύφλωση του Κύκλωπα Πολύφημου δεν λέει επακριβώς ότι είχε μόνο ένα μάτι . [Παντα δε οι βλεφαρ αμφι και οφρυας ευσεν αυτμη γληνης καιομενης σφαραγευντο δε οι πυρι ριζαι.] Σύμφωνα με τους αρχαίους ιστορικούς , Απολλόδωρο 180 - 110 πχ. και Στράβωνα 64 πχ.- 23 μχ. , οι Κύκλωπες ήταν ένας γιγαντόσωμος λαός της Θράκης. Μετά από ένα φυλετικό πόλεμο στην προϊστορική Θράκη, ο λαός αυτός μετανάστευσε στην Λυκία της Ανατολίας και μερικοί Κύκλωπες εγκατασταθήκαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας . Στην Αττική αναφέρεται ο τάφος ενός Κύκλωπα του Γέραιστου, που ο μύθος λέει ότι σε επικίνδυνες περιστάσεις γίνονταν εκεί ανθρωποθυσίες και επικλήσεις για σωτηρία της πόλης. Επίσης έχουμε αναφορές για τη λατρεία των Κυκλώπων στο ιερό του Ποσειδώνα στον Ισθμό της Κορίνθου. Η συγγένεια του Ποσειδώνα με τους Κύκλωπες ίσως προέρχεται από την λατρεία του Ποσειδώνια από τους Κύκλωπες όταν ακόμα κατοικούσαν στις ακτές της Θράκης. Οι Κύκλωπες ήταν ακοινώνητοι και ανόητοι , ονομάζονταν και Γαστρόχειρες επειδή ήταν καλοί οικοδόμοι και περιστασιακά αποκτούσαν την τροφή τους με την χειρωνακτική εργασία . Τα Μεγαλιθικά τείχη της Τύρινθας των Μυκηνών και άλλων ακόμα προϊστορικών Ελληνικών πόλεων, λέγεται ότι κατασκευαστήκαν από τους Κύκλωπες. Για το όνομα τους υπάρχουν διάφορες εκδοχές. (1) Ονομαστήκαν έτσι από τον πρώτο Βασιλιά τους που ήταν μονόφθαλμος και ονομαζότανε Κύκλωπας . (2) Το ιερό σύμβολο τους ήταν το τατουάζ ενός κύκλου στο μέτωπο τους σαν ένα μαγικό μάτι που έβλεπε σε κάθε κατεύθυνση. (3) Αυτός ο λαός είχε το ανόητο έθιμο να τυφλώνεται από το ένα μάτι για την απόκτηση της μαντικής όρασης.
